Βιβλιογραφική παραπομπή

• COVID-19 AND HAEMOSTASIS: A POSITION PAPER FROM ITALIAN SOCIETY ON THROMBOSIS AND HAEMOSTASIS (SISET).
  Marietta M, Ageno W, Artoni A, De Candia E, Gresele P, Marchetti M, et al. Blood Transfus. 2020 Apr 8. doi: 10.2450/2020.0083-20. [Epub ahead of print]

Κύριασημεία

• Συστήνεται η παρακολούθηση με προτυποποιημένες μεθόδους απλών εργ. Παραμέτρων, όπως χρόνος προθρομβίνης, D-dimers, ινωδογόνο, αριθμός αιμοπεταλίων, ενώ έγχρωμο Duplexκάτω άκρων πρέπει να γίνεται όπου είναι εφικτό.
• Όλοι οι νοσηλευόμενοι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν προφυλακτική αντιπηκτική αγωγή με ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους (ΗΧΜΒ) ή κλασική ηπαρίνη ή fondaparinux, εκτός αν υπάρχει πλήρης αντένδειξη οπότε γίνεται χρήση ελαστικών αντιθρομβωτικών καλτσών.
• Η προφυλακτική αντιπηκτική αγωγή χορηγείται καθ’ όλη τηνοσηλείας και για 7-14 ημέρες μετά την έξοδο, ή και πριν την εισαγωγή σε ύπαρξηπαραγόντων κινδύνου για φλεβική θρομβοεμβολική νόσο (ΦΘΕΝ), π.χ. δείκτη μάζας σώματος >30 kg/m2, μειωμένη κινητικότητα, ενεργή κακοήθεια, προηγούμενη, ΦΘΕΝ κλπ..
• Ενδιάμεσες δόσειςΗΧΜΒ ίσως είναι αποδεκτές σε ασθενείς με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου για ΦΘΕΝ. Θεραπευτική δόση ΗΧΜΒ συστήνεται μόνο σε ασθενείς με επιβεβαιωμένη ΦΘΕΝ ή ως γέφυρα σε ασθενείς που λάμβαναν κουμαρινικά αντιπηκτικά.
• Ασθενείς που λαμβάνουν θεραπευτικές δόσεις ΗΧΜΒ ή λαμβάνουν άμεσα δρώντα από του στόματος αντιπηκτικά (DirectOralAntiCoagulants, DOACs) πρέπει να παρακολουθείται η νεφρική λειτουργία τους και να ελέγχονται τα επίπεδα αντι-Xaδραστικότητας ή τα επίπεδα του DOACστο πλάσμα.
• Τα κουμαρινικά αντιπηκτικά και τα DOACεμφανίζουν αλληλεπιδράσεις με τα αντι-ιικά φάρμακα για την COVID-19 και πρέπει να εκτιμάται η σχέση οφέλους-κινδύνου στους ασθενείς που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή.

Πρακτική σημασία

• Ασθενείςμε COVID-19πολύ συχνά εμφανίζουν διαταραχές αιμόστασης και η χορήγηση αντιπηκτικής αγωγής, η οποία είναι φθηνή και απλή, μπορεί να βελτιώσει την έκβαση της νόσου.Παραμένουν αδιευκρίνιστα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν πριν την επιθετική και καθολική εφαρμογή της.