Βιβλιογραφική παραπομπή

• COAGULATION ABNORMALITIES AND THROMBOSIS IN COVID-19PATIENTS
  Levi M, et al. Lancet Haematol. 2020 May 11. pii: S2352-3026(20)30145-9.

Κύρια σημεία

• Τυπικά εργαστηριακά ευρήματα σε ασθενείς με COVID-19 και διαταραχές πηκτικότητας είναι (1) αυξημένα επίπεδα Δ-διμερών, (2) σχετικά μέτρια μείωση αριθμού αιμοπεταλίων και (3) παράταση του χρόνου προθρομβίνης (PT).
• Η θρομβοπενία δεν έχει συσχετισθεί με την πρόγνωση. Η παράταση του ΡΤ (INR) μπορεί να είναι επίσης ήπια και να μην γίνει αντιληπτή.
• Ο συνδυασμός των αυξημένων επιπέδων των Δ-διμερών, της θρομβοπενίας και της παράτασης του PT είναι ενδεικτική ΔΕΠ, αν και η τελευταία έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από αυτή που αναπτύσσεται στα πλαίσια σήψης. Έτσι, οι περισσότεροι COVID-19 ασθενείς δεν διαγιγνώσκονται με ΔΕΠ όπως αυτή καθορίζεται σύμφωνα με τον ορισμό της International Society on Thrombosis and Haemostasis.
• Τα παραπάνω υποδεικνύουν ότι σε COVID-19 ασθενείς αναπτύσσεται χαμηλού βαθμού ΔΕΠ και τοπικά (στα πνευμονικά αγγεία) θρομβωτική μικροαγγειοπάθεια, ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη οι υψηλές τιμές LDHπου παρατηρούνται στους COVID-19ασθενείς, χωρίς αυτές να συνοδεύονται από την εύρεση σχιστοκυττάρων στο περιφερικό αίμα.
• Οι υψηλές τιμές Δ-διμερών και προϊόντων αποδόμησης του ινώδους (FDPs) σε ασθενείς με βαριά COVID-19 ερμηνεύονται στα πλαίσια ενδοθηλιακής βλάβης που προκαλεί η φλεγμονή από τον ιό, η οποία οδηγεί στην απελευθέρωση μεγάλων ποσοτήτων ενεργοποιητών του πλασμινογόνου.
• Η εμφάνιση αιμορραγικών επιπλοκών είναι σπάνια, ακόμα κι όταν υπάρχει σοβαρή διαταραχή της πηκτικότητας.
• Ασθενείς με βαριά COVID-19 πρέπει να παρακολουθούνται με τακτική μέτρηση (κάθε 2-3 ημέρες) Δ-διμερών, αιμοπεταλίων και PT.

Πρακτική σημασία

• Η παρακολούθηση απλών αιματολογικών παραμέτρων συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση διαταραχών της πηκτικότητας σε ασθενείς με COVID-19.