Σύνδεση καπνίσματος και της αθροιστικής έκθεσης στον καπνό στην έκβαση της νόσου COVID-19

Κωνσταντίνος Νικ. Συρίγος

Υπάρχει  περιορισμένη γνώση σχετικά με τη συσχέτιση της καπνιστικής συνήθειας των ασθενών και την έκβαση  του σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου μετά από λοίμωξη με κοροναϊό . Επιπλέον, η τρέχουσα κατάσταση της καπνιστικής συνήθειας των ασθενών  δεν συμπεριλαμβάνει τη χρόνια σωρευτική επίδραση του καπνίσματος.

Οι ιατροί της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», ενός από τα νοσοκομεία που δέχτηκε το μεγαλύτερο όγκο ασθενών της πανδημίας, με επιβλέποντα τον Καθηγητή κο Συρίγο Κωνσταντίνο, καταγράφει τα νεότερα δεδομένα όπως αυτά αποτυπώνονται σε πρόσφατη δημοσίευση στο JAMA (Intern Med. 2021;181(5):709-711. doi:10.1001/jamainternmed.2020.8360) Εξ όσων γνωρίζουμε, καμία μελέτη δεν έχει εκτιμήσει την αθροιστική επίδραση του καπνίσματος με την πάροδο του χρόνου, όπως μετρήθηκε με την πάροδο των ετών .Μία μόνο μελέτη ,για τη νόσο του κοροναϊού 2019 (COVID-19) σε μια μικρή ομάδα 102 ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με σοβαρή έκβαση είχε υψηλότερο μέσο ιστορικό καπνίσματος πακέτου έτους (30 έναντι 20 ετών). Υποθέτουμε ότι υπάρχει μια ανεπιθύμητη συσχέτιση της αθροιστικής έκθεσης στο κάπνισμα, όπως μετράται από τα πακέτα ετών, με τα αποτελέσματα των ασθενών με COVID-19.

Η κλινική Cleveland κατέγραψε  από το  μητρώο ασθενών με COVID-19 από τις 8 Μαρτίου 2020, όλους τους ασθενείς που ήταν θετικοί  για COVID-19 μέσα στο σύστημα υγείας Cleveland Clinic στο Οχάιο και τη Φλόριντα. Οι βασικές δημογραφικές πληροφορίες συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της μελέτης , όπως ηλικία, ύψος, βάρος, φύλο που αναφέρθηκε, φυλή και συννοσηροτήτων..

Οι ενήλικες που είχαν θετικό test για το COVID-19 μεταξύ 8 Μαρτίου 2020 και 25 Αυγούστου 2020, και για τους οποίους υπήρχαν  πλήρεις πληροφορίες για το κάπνισμα συμπεριλήφθηκαν στην ομάδα εξέτασης. Ταξινομήθηκαν με βάση τις καπνιστικές συνήθειες σε μη καπνιστές και σε υποομάδες  καπνιστών ανάλογα με τα χρόνια και τον αριθμό των τσιγάρων που κάπνιζαν  .

Από τους 7102 ασθενείς που περιλήφθηκαν στην ομάδα, 6020 (84,8%) δεν ήταν ποτέ καπνιστές, 172 (2,4%) ήταν καπνιστές και 910 (12,8%) ήταν πρώην καπνιστές. Τα ευρήματα έδειξαν συσχέτιση μεταξύ των πακέτων/έτος και της κακής έκβασης της νόσησης με COVID-19. Οι ασθενείς που κάπνιζαν περισσότερα από 30 Pack-Year {=αριθμός σιγαρέτων(20/πακέτο) ανά ημέρα επί χρόνια καπνίσματος} είχαν 2,25 φορές υψηλότερες πιθανότητες νοσηλείας και αυτοί οι βαριοί καπνιστές είχαν 1,89 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν μετά από διάγνωση COVID-19 σε σύγκριση με τους μη  καπνιστές. Η συσχέτιση μεταξύ του σωρευτικού καπνίσματος και των ανεπιθύμητων αποτελεσμάτων του COVID-19 πιθανώς προκαλείται εν μέρει από συννοσηρότητες ..

Υπήρξαν βέβαια περιορισμοί  στη μελέτη εξαιτίας του υγειονομικού συστήματος των ΗΠΑ και της  πρόσβασης μέρους του πληθυσμού κι όχι του συνόλου στη  περίθαλψη στα τριτοβάθμια ιατρικά κέντρα με συνέπεια τα αποτελέσματα να μη μπορούν να αναχθούν στο γενικό πληθυσμό. Δηλαδή οι ασθενείς με πλήρη στοιχεία αυτής της μελέτης είναι πιθανό να είναι πιο πλούσιοι και να έχουν πιο τακτική  πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς τα στοιχεία για τις καπνιστικές συνήθειες  συλλέχθηκαν συνήθως από τις προηγούμενες επισκέψεις στην Κλινική του Κλίβελαντ. Παρ 'όλα αυτά, φάνηκε  , σε αυτό το ενιαίο κεντρικό μητρώο ασθενών που ήταν  θετικοί για τον COVID-19,ότι το αυξημένο και μάλιστα κατά σειρά ετών κάπνισμα συσχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο νοσηλείας και θνησιμότητας από το COVID-19 με δοσοεξαρτώμενο τρόπο.

Συμπερασματικά λοιπόν  τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης υποδηλώνουν ότι η αθροιστική έκθεση στον καπνό του τσιγάρου είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για εισαγωγή στο νοσοκομείο και θάνατο από τον COVID-19. Το κάπνισμα ταξινομείται ατελώς στα ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία των ασθενών και οι πρώην καπνιστές πιθανώς ταξινομούνται ως μη καπνιστές,. Όμως αυτή η εσφαλμένη ταξινόμηση είναι πιθανό να δημιουργήσει  λάθος  εντύπωση και κατ΄επέκταση  λανθασμένα συμπεράσματα ως προς την επίδραση  του καπνίσματος στην κλινική πορεία των ασθενών με COVID-19, και τελικά  να υποεκτιμηθεί   η σχέση του καπνίσματος τσιγάρων με την αρνητική  έκβαση της νόσησης από COVID-19.