Η πανδημία COVID-19, που προκαλείται από τον SARS-CoV-2, εξακολουθεί να εμποδίζει την επιστροφή στην προηγούμενη ζωή μας  παγκόσμια.  Οι  ΗΠΑ χρειάζονται μια στρατηγική για μια «νέα κανονικότητα» διαβίωσης που περιλαμβάνει και τον COVID-19. Αυτό το «νέο φυσιολογικό» θα συμβεί όταν οι συνολικές ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού, η νοσηλεία και οι θάνατοι συμπεριλαμβανομένων αυτών από τον COVID-19 δεν θα είναι υψηλότεροι από αυτό που συνήθως συνέβη στα πιο σοβαρά χρόνια γρίπης πριν από την τρέχουσα πανδημία. Αναπόσπαστο στοιχείο για την επίτευξη και τη διατήρηση αυτού του «νέου φυσιολογικού» είναι η ταχύτερη ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών εμβολίων και φαρμάκων για όλο τον πληθυσμό.

Οι ιατροί της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», ενός από τα νοσοκομεία που δέχεται το μεγαλύτερο όγκο ασθενών της πανδημίας, με επιβλέποντα τον Καθηγητή κο Συρίγο Κωνσταντίνο, καταγράφουν  τα νεότερα δεδομένα και στρατηγικές αντιμετώπισης  όπως  αυτά αποτυπώνονται σε πρόσφατη δημοσίευση στο έγκριτο περιοδικό JAMA ( doi: 10.1001 / jama.2021.24165).

Α. Εμβόλια

1.    Ακόμη και χωρίς κάλυψη σε όλο τον πληθυσμό, τα εμβόλια για τον COVID-19 έχουν μειώσει σημαντικά τον αριθμό των νοσηλειών που σχετίζονται με νόσο και των θανάτων από τον SARS-CoV-2 στις ΗΠΑ. Για παράδειγμα, οι πολιτείες με υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού έχουν χαμηλότερες νοσηλείες και θανάτους.  Ωστόσο, δεδομένων των συνεχιζόμενων ποσοστών νοσηλείας και θνησιμότητας από τον COVID-19, χρειάζεται να γίνουν ακόμη περισσότερα.

2.    Για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων του COVID-19 στην καθημερινή ζωή και την επιστροφή στην κανονικότητα, ορισμένες εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι το 90% ή περισσότερα των ατόμων στις ΗΠΑ είναι πιθανό να χρειάζονται κάποια ανοσία στον SARS-CoV-2, είτε από εμβολιασμό είτε από προηγούμενη μόλυνση. 

3.    Τα εμβόλια για τον COVID-19 που έχουν εγκριθεί ή αδειοδοτηθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) περιλαμβάνουν εμβόλια mRNA 2 δόσεων και εμβόλιο μίας δόσης με φορέα αδενοϊού, με πρόσθετες δόσεις που συνιστώνται για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας και ανοσοκατεσταλμένα άτομα. Τα προκαταρκτικά ευρήματα δείχνουν ότι οι ενισχυτικές δόσεις είναι πιο αποτελεσματικές στην εξουδετέρωση της παραλλαγής Omicron σε σύγκριση με ένα σχήμα mRNA 2 δόσεων, αν και οι πρώιμες ενδείξεις υποδηλώνουν ότι αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να μην διατηρηθεί ενώ η  ανοσία από προηγούμενη μόλυνση είναι ανεπαρκής για να εξουδετερώσει την παραλλαγή Omicron, αλλά είναι πιθανό να προστατεύει από σοβαρές ασθένειες και θάνατο. Οι ανοσολογικές αποκρίσεις ποικίλλουν μεταξύ των ατόμων.

4.    Η επίτευξη κάλυψης εμβολιασμού πληθυσμού 90% θα απαιτήσει «υποχρεωτικότητα». Λίγες χώρες έχουν επιτύχει ποτέ τέτοια επίπεδα κάλυψης οποιουδήποτε εμβολίου χωρίς απαιτήσεις εμβολιασμού. Οι εντολές έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές, ειδικά μεταξύ ατόμων που δεν είναι θεμελιωδώς αντίθετα στον εμβολιασμό, αλλά καθυστερούν, μπερδεύονται ή έχουν εμπόδια στην πρόσβαση.

5.    Μόλις η ανάλυση μιας μεγάλης ομάδας εμβολιασμένων παιδιών προσδιορίσει ότι το προφίλ κινδύνου-οφέλους των εμβολίων COVID-19 ολοκληρωθεί και τα εμβόλια αδειοδοτηθούν, πιθανά  θα πρέπει να απαιτείται εμβολιασμός για τη φοίτηση στο σχολείο σε συνδυασμό με την κατάλληλη αναρρωτική και οικογενειακή άδεια μετ' αποδοχών για γονείς και ενήλικες εργαζόμενους ώστε να διευκολυνθεί η ανάρρωση από τις αντιδράσεις στο εμβόλιο.

6.    Για τη μείωση της μετάδοσης του ιού και των λοιμώξεων, πρέπει να αναπτυχθούν εμβόλια επόμενης γενιάς για τον COVID-19 που να  ταιριάζουν με τις κυκλοφορούσες παραλλαγές SARS-CoV-2. Η γονιδιωματική επιτήρηση σε συνδυασμό με την ευκίνητη τεχνολογία εμβολίων επιτρέπουν την ταχεία προσαρμογή των εμβολίων στις αναδυόμενες παραλλαγές.  Οι κατασκευαστές εμβολίων και ο FDA θα πρέπει να συνεργαστούν γρήγορα για να εξασφαλίσουν την έγκαιρη υποβολή των δεδομένων και την αναθεώρησή τους.

7.    Επιπλέον η κυβέρνηση θα πρέπει να επιταχύνει τις προσπάθειες για την ανάπτυξη ενός καθολικού εμβολίου κατά του κορωνοϊού για την προστασία από γνωστούς κοροναϊούς, συμπεριλαμβανομένου του SARS-CoV-2 και  των αναδυόμενων παραλλαγών αυτού .

Β. Θεραπεία

1.    Διάφορες αποτελεσματικές θεραπείες για τον COVID-19 είναι διαθέσιμες, συμπεριλαμβανομένης της ρεμδεσιβίρης και της δεξαμεθαζόνης. 

2.    Τα μονοκλωνικά αντισώματα που στοχεύουν τον ιό είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά όταν χορηγούνται έγκαιρα, αλλά  εμπόδια, όπως : ο ανεπαρκής συντονισμός μεταξύ των σημείων  ελέγχου COVID-19 και του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και οι περιορισμένες προμήθειες, έχουν περιορίσει τη χρησιμότητά τους.  Επιπλέον, η παραλλαγή Omicron έχει καταστήσει όλα τα μονοκλωνικά αντισώματα εκτός από ένα ουσιαστικά αναποτελεσματικά, απαιτώντας να επανασχεδιαστούν ώστε να ταιριάζουν με τις εξελισσόμενες παραλλαγές.

3.    Οι θεραπείες που στοχεύουν στον ξενιστή που μπορούν να αναστρέψουν τη φλεγμονή που προκαλείται από τις κυτοκίνες θα πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω για τη διάσωση ασθενών με νόσο τελικού σταδίου.

4.    Μια πιο αποτελεσματική απάντηση στον COVID-19 θα απαιτήσει ταχεία ανάπτυξη αποτελεσματικών από του στόματος αντιικών θεραπειών. Το Molnupiravir και το Paxlovid εγκρίθηκαν πρόσφατα από τον FDA. Η αποτελεσματικότητα και ασφάλειά των αντιιικών παραγόντων δικαιολογεί στενή παρακολούθηση τους για την εμφάνιση τόσο ανθεκτικών ιών στη θεραπεία όσο και  ανεπιθύμητων ενεργειών από αυτή τη θεραπεία . Επομένως θα πρέπει να επιταχυνθεί  η  ανάπτυξη, η παραγωγή και η προμήθεια φαρμάκων για τον COVID-19 με χαρακτηριστικά  εύκολης παρασκευής  και χορήγησης. Αλλά ,

5.    Οι εξωνοσοκομειακές θεραπείες για τον COVID-19 πρέπει να διατίθενται ευρέως χωρίς κόστος—χωρίς έκπτωση, χωρίς συνδρομή, χωρίς αμοιβή για τους ανασφάλιστους—για όποιον βρεθεί θετικός σε λοίμωξη από SARS-CoV-2 και πληροί τις ενδείξεις του FDA. Είναι σημαντικό ότι πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός που να διασφαλίζει ότι σε κάθε άτομο που βγαίνει θετικό θα προσφέρεται προληπτικά κατάλληλη και ταχεία θεραπεία και ειδικά σε ομάδες υψηλού κινδύνου που δεν ανταποκρίνονται στον εμβολιασμό.

Συμπερασματικά αν κι έχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος στην ταχεία δημιουργία νέων εμβολίων και θεραπευτικών μέσων για τον COVID-19 οι προσπάθειες αυτές ήταν ανεπαρκείς για την επίτευξη ενός «νέου φυσιολογικού». Χρειάζονται επενδύσεις σε εμβόλια ειδικά για παραλλαγές, εναλλακτικούς μηχανισμούς χορήγησης εμβολίων και έρευνα για τις βέλτιστες στρατηγικές εμβολιασμού του πληθυσμού , αφού χωρίς καθολική κάλυψη τα οφέλη περιορίζονται.  Τέλος, πρέπει να επισπευσθεί η έρευνα για την ανάπτυξη και χρήση αποτελεσματικών από του στόματος θεραπειών για τον COVID-19.