Η πανδημία COVID-19, που προκαλείται από τον SARS-CoV-2, εξακολουθεί να προκαλεί παγκόσμια κρίση δημόσιας υγείας. Οι ιατροί της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», ενός από τα νοσοκομεία που δέχτηκε το μεγαλύτερο όγκο ασθενών της πανδημίας, με επιβλέποντα τον Καθηγητή κο Συρίγο Κωνσταντίνο, καταγράφουν τα νεότερα δεδομένα που αφορούν το ερώτημα αν ο προηγούμενος εμβολιασμός για τον COVID-19 μειώνει τις νοσηλείες για COVID-19 όπως και τη σοβαρότητα της νόσου μεταξύ των ασθενών που νοσηλεύονται για COVID-19 όπως αυτά αποτυπώνονται σε πρόσφατη δημοσίευση στο έγκριτο περιοδικό Jama ( doi:10.1001/jama.2021.19499).Τα εμβόλια αγγελιοφόρου RNA (mRNA) COVID-19, συμπεριλαμβανομένων των mRNA-1273 (Moderna) και BNT162b2 (Pfizer-BioNTech), είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά για την πρόληψη λοιμώξεων SARS-CoV-2 και νοσηλειών COVID-19. Όμως επειδή η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι μικρότερη από 100% και η αναλογία εμβολιασμένων προς μη εμβολιασμένων περιπτώσεων θα αυξηθεί αναμένονται περισσότερα κρούσματα ανάμεσα στους εμβολιασμένους .
Η πλήρης ερμηνεία των προστατευτικών πλεονεκτημάτων των εμβολίων COVID-19 πρέπει να λαμβάνει υπόψη την προστασία έναντι της λοίμωξης SARS-CoV-2, καθώς και έναντι της εξέλιξης της σοβαρότητας της νόσου μετά από μόλυνση. Μέχρι σήμερα, οι αξιολογήσεις των εμβολίων COVID-19 έχουν επικεντρωθεί κυρίως στην πρόληψη της συμπτωματικής λοίμωξης και των νοσηλειών. Μόλις νοσηλευτούν, οι ασθενείς με COVID-19 μπορεί να παρουσιάσουν πιο σοβαρή νόσο, συμπεριλαμβανομένης της αναπνευστικής ανεπάρκειας και του θανάτου. Η λοίμωξη από SARS-CoV-2 σε εμβολιασμένα άτομα αναμένεται να πυροδοτήσει αντισώματα μνήμης και κυτταρικές αποκρίσεις, εξαιτίας του προηγούμενου εμβολιασμού, κι έτσι να αποτραπεί η σοβαρή νόσος που θα οδηγήσει σε ανεπάρκεια οργάνων και θάνατο. Ωστόσο, η συσχέτιση μεταξύ του προηγούμενου εμβολιασμού και της εξέλιξης της νόσου στις πιο σοβαρές μορφές του COVID-19 δεν είναι καλά κατανοητή.
Για να εκτιμηθούν τα οφέλη του εμβολιασμού mRNA έναντι του σοβαρού COVID-19, αυτή η μελέτη εξέτασε τη σχέση μεταξύ προηγούμενου εμβολιασμού και νοσηλείας για COVID-19, καθώς και τη σχέση μεταξύ προηγούμενου εμβολιασμού και της εξέλιξης σε θάνατο ή σε χρήση επεμβατικού μηχανικού αερισμού μεταξύ ασθενών που νοσηλεύονται για COVID-19.
Αυτή η μελέτη διεξήχθη από το Δίκτυο [Influenza and Other Viruses in the Acutely Ill (IVY)] συνεργασίας μεταξύ 21 νοσοκομείων των ΗΠΑ σε 18 πολιτείες με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Συμπεριλήφθηκαν συνολικά 4513 ασθενείς ,ηλικίας 18 ετών και άνω ,που νοσηλεύτηκαν στα νοσοκομεία του δικτύου μεταξύ 11 Μαρτίου 2021 και 15 Αυγούστου 2021 και αναλύθηκαν τα δεδομένα νοσηλείας τους , όπως και τα δεδομένα της έκβασης της νοσηλείας τους έως 28 ημέρες μετά .
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μελέτης, τα εμβόλια mRNA COVID-19 χορηγήθηκαν στο γενικό πληθυσμό σε 2 δόσεις. Έτσι στη μελέτη εισήχθησαν οι πλήρως εμβολιασμένοι με δύο δόσεις εμβολίων κι αφού είχαν παρέλθει 14 ημέρες μετά τη λήψη και της δεύτερης δόσης. Αποκλείστηκαν αυτοί που είχαν λάβει προηγουμένως μόνο 1 δόση εμβολίου mRNA ,όπως και όσοι έλαβαν διαφορετικό τύπο εμβολίου COVID-19 [ AD26.COV2.S (Janssen/Johnson & Johnson)] ή εμβολιάστηκαν με μικτό πρόγραμμα εμβολίων (δηλαδή, εμβόλιο BNT1262b2 για 1 δόση και εμβόλιο mRNA-1273 για 1 δόση).
Έτσι από το αρχικό σύνολο 5479 ασθενών οι 966 αποκλείστηκαν από αυτήν την ανάλυση εξαιτίας ελλιπούς εμβολιασμού τους. Ο πληθυσμός περιελάμβανε 4513 ασθενείς μέσης ηλικίας τα 59 έτη εκ των οποίων 48,8% ήταν γυναίκες.
Συλλέχθηκαν δεδομένα για τη σοβαρότητα της νοσηλείας των ασθενών με COVID-19 πριν το εξιτήριο τους ή 28 ημέρες μετά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο. Η κύρια ταξινόμηση της σοβαρότητας της νόσου ήταν μια δυαδική μέτρηση που χώριζε τους ασθενείς σε αυτούς που απεβίωσαν ή χρειάστηκαν επεμβατικό μηχανικό αερισμό (εξέλιξη σε υψηλή σοβαρότητα της νόσου) και σε αυτούς που δεν είχαν κάποια σοβαρή εξέλιξη.
Υπήρξε και μια δευτερεύουσα αξιολόγηση ταξινόμησης της βαρύτητα του COVID-19 σύμφωνα με μια τροποποιημένη έκδοση της Κλίμακας Κλινικής Προόδου COVID-19 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η οποία αξιολογεί τη σοβαρότητας του COVID-19 σε μια κλίμακα που ξεκινά από το επίπεδο 0 του μη μολυσμένου έως και μολυσμένο αλλά ασυμπτωματικό (επίπεδο 1) μέχρι θανάτου (επίπεδο 9)
Σε αυτήν την ανάλυση των ενηλίκων ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε 21 νοσοκομεία των ΗΠΑ μεταξύ Μαρτίου και Αυγούστου 2021, ο εμβολιασμός με εμβόλιο mRNA COVID-19 υπολειπόταν σημαντικά μεταξύ αυτών που νοσηλεύθηκαν με COVID-19 και αυτών που νοσηλεύθηκαν για άλλα νοσήματα. Επίσης οι ασθενείς με COVID-19 που απεβίωσαν ή χρειάστηκαν μηχανικό αερισμό ήταν ανεμβολίαστοι σε μεγαλύτερο ποσοστό από εκείνους με COVID-19 που δεν είχαν εξέλιξη της νόσου. Αυτά τα ευρήματα συνάδουν με τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης σοβαρής μορφής COVID-19 για τους εμβολισμένους ασθενείς.
Σε αυτήν την ανάλυση η εκτιμώμενη συνολική αποτελεσματικότητα για τα εμβόλια mRNA αντιστοιχεί σε 85% για την πρόληψη νοσηλειών COVID-19. Τα ευρήματα αντιστοιχούν επίσης σε μια εκτιμώμενη αποτελεσματικότητα του εμβολίου 90% για τον ανοσοεπαρκή πληθυσμό και 86% για νοσηλεία COVID-19 που προκαλούνται από την παραλλαγή Delta. Όταν συγκρίθηκαν τα εμβόλια mRNA-1273 και BNT162b2, η εκτιμώμενη αποτελεσματικότητα του εμβολίου ήταν παρόμοια για διάστημα 120 ημερών από τον εμβολιασμό. Αντίθετα, μετά από 120 ημέρες , τα αποτελέσματα αντιστοιχούσαν σε εκτιμώμενη αποτελεσματικότητα 85% για το mRNA-1273 και 64% για το εμβόλιο BNT162b2 για την πρόληψη νοσηλειών COVID-19.
Μεταξύ των ασθενών που νοσηλεύτηκαν με COVID-19 ο θάνατος ή η χρήση επεμβατικού μηχανικού αερισμού ήταν πιο συχνός στους μη εμβολιασμένους. Αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι τα εμβόλια mRNA του COVID-19 μπορεί να μειώσουν τη σοβαρότητα της νόσου μεταξύ των ασθενών που αναπτύσσουν COVID-19 παρά τον εμβολιασμό και τα συνολικά οφέλη του εμβολιασμού υπερβαίνουν αυτά που υπολογίζονται από την πρόληψη μόνο της νοσηλείας. Επίσης, συμπληρώνουν δεδομένα από τις δοκιμές εμβολίων και αναδυόμενα δεδομένα μετά την κυκλοφορία, που υποδηλώνουν ότι η ο εμβολιασμός με mRNA σχετίζεται με τη μείωση του κινδύνου σοβαρού COVID-19. Οι κλινικές δοκιμές του εμβολίου mRNA δεν είχαν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις με σοβαρή νόσο , συμπεριλαμβανομένων των επιπλοκών μετά τη νοσηλεία. Μελέτες παρατήρησης μετά την κυκλοφορία των εμβολίων , συμπεριλαμβανομένης και αυτής της ανάλυσης, έχουν δείξει σταθερά μια ισχυρή σχέση μεταξύ του εμβολιασμού και της μείωσης του κινδύνου στη νοσηλεία COVID-19 σε ανοσοεπαρκή άτομα, υποδηλώνοντας ότι η υψηλή αποτελεσματικότητα που παρατηρείται στις κλινικές δοκιμές mRNA μεταφράζεται σε ευεργετικά αποτελέσματα στο κοινοτικό περιβάλλον.
Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων που εμβολιάζεται αναμένεται να αυξηθούν και τα κρούσματα μεταξύ των εμβολιασμένων. Ανησυχίες σχετικά με την αποτυχία του εμβολίου κατά της σοβαρής νόσου είναι ιδιαίτερα πιθανές κυρίως μεταξύ των ασθενών με επιπλεγμένες συννοσηρότητες. Αυτή η ανάλυση έδειξε ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ανάγκης νοσηλείας για COVID-19 στην πληθυσμιακή ομάδα με χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού. Οι πρόσφατες αυξήσεις των κρουσμάτων COVID-19 από την παραλλαγή SARS-CoV-2 Delta και τα σημάδια πιθανής μείωσης της προστασίας με την πάροδο του χρόνου από μια σειρά εμβολίων mRNA 2 δόσεων έχουν προκαλέσει συζητήσεις σχετικά με πρόσθετες δόσεις εμβολίων. Αρκετά ευρήματα από αυτή τη μελέτη θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ενημέρωση των συνεχιζόμενων συζητήσεων για την εφαρμογή αναμνηστικού εμβολιασμού και στην καθοδήγηση μελλοντικής έρευνας.
Πρώτον, η πιθανότητα κινδύνου νοσηλείας μεταξύ του εμβολιασμένου με mRNA για τον COVID-19 ανοσοκατεσταλμένου πληθυσμού ήταν σημαντικά μικρότερη από τον ανοσοκατεσταλμένο πληθυσμό γενικά, υποστηρίζοντας έτσι τις πρόσφατες συστάσεις για πρόσθετες δόσεις εμβολίου στα ανοσοκατεσταλμένα άτομα.
Δεύτερον, η αύξηση της ανάγκης νοσηλείας για COVID-19 φάνηκε να είναι πιο κοινή με το εμβόλιο BNT162b2 (Pfizer-BioNTech) από το εμβόλιο mRNA-1273 mRNA (Moderna)σε αυτήν την ανάλυση.
Τρίτον, η συσχέτιση μεταξύ του εμβολιασμού με το εμβόλιο BNT162b2 και του μειωμένου κινδύνου νοσηλείας για τον COVID-19 μειώθηκε μετά από 4 μήνες από τον εμβολιασμό, υποδεικνύοντας πιθανώς κλινικά σημαντική μείωση της προστασίας με την πάροδο του χρόνου, συμπεριλαμβανομένου του σοβαρού COVID-19.
Παρόμοιες διαφορές μεταξύ των εμβολίων mRNA-1273 και BNT162b2 έχουν επίσης αναφερθεί σε άλλες πρόσφατες μελέτες παρατήρησης σε εσωτερικούς και εξωτερικούς ασθενείς. Επιπλέον, πρόσφατες ανοσολογικές μελέτες έχουν δείξει υψηλότερες αποκρίσεις αντισωμάτων μετά τον εμβολιασμό με mRNA-1273 σε σύγκριση με το BNT162b2. Αυτές οι διαφορές μπορεί να σχετίζονται στην υψηλότερη περιεκτικότητα σε αντιγόνο στο εμβόλιο mRNA-1273, ένα μεγαλύτερο συνιστώμενο διάστημα μεταξύ των δόσεων του εμβολίου (4 εβδομάδες για το mRNA-1273 και 3 εβδομάδες για το BNT162b2) ή και τα δύο. Οι διαφορές στις αποκρίσεις των Β- και των Τ-κυττάρων μνήμης μεταξύ των εμβολίων COVID-19 δεν έχουν αξιολογηθεί και μπορεί να είναι ισχυρές και παρόμοιες και για τα δύο προϊόντα εμβολίου mRNA.
Ένα άλυτο ερώτημα είναι εάν οι παρατηρούμενες διαφορές ανά προϊόν και χρόνο από τον εμβολιασμό οφείλονται σε μείωση της ανοσίας, αποφυγή ανοσίας από την παραλλαγή Delta ή σε συνδυασμό των 2.
Συμπερασματικά , παρά τους περιορισμούς που έχει η συγκεκριμένη μελέτη, το ποσοστό των εμβολιασμένων με mRNA εμβόλιο έναντι COVID-19 ,ήταν σημαντικά μικρότερο αφενός μεταξύ των ασθενών που νοσηλεύτηκαν για COVID-19 και αφετέρου αυτών με σοβαρή εξέλιξη της νόσου που οδήγησε σε θάνατο ή επεμβατικό μηχανικό αερισμό.
