Περίπου το 20% των παραπάνω από του συνηθισμένους αριθμούς θανάτων που καταγράφηκαν στις ΗΠΑ για το έτος 2020 δεν αποδόθηκε στον COVID-19. Αυτοί οι επιπλέον θάνατοι περιελάμβαναν θανάτους που προκλήθηκαν από τον COVID -19 αλλά δεν είχαν αποδοθεί σε αυτόν ως αιτία , καθώς και έμμεσους θανάτους από άλλες αιτίες , που σχετίζονται με καθυστερήσεις πρόσβασης στις δομές της υγειονομικής περίθαλψης, και τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της πανδημίας.
Οι ιατροί της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», ενός από τα νοσοκομεία που δέχτηκε το μεγαλύτερο όγκο ασθενών της πανδημίας, με επιβλέποντα τον Καθηγητή κο Συρίγο Κωνσταντίνο, καταγράφει τα νεότερα δεδομένα όπως αυτά αποτυπώνονται σε πρόσφατη δημοσίευση στο έγκριτο περιοδικό JAMA (doi:10.1001/jamanetworkopen.2021.25287).
Προηγούμενη έρευνα έχει τεκμηριώσει διαφορές στο ποσοστό των θανάτων που δεν έχουν αποδοθεί στον COVID-19 σε επίπεδο πολιτείας και κομητείας. Σε αυτή τη μελέτη, εξετάσθηκαν οι παράγοντες της υγειονομικής περίθαλψης που σχετίζονται με αυτούς τους επιπλέον θανάτους και δεν έχουν αποδοθεί στον COVID-19 σε επίπεδο κομητείας.
Για αυτήν τη διασταυρούμενη μελέτη, χρησιμοποιήθηκαν από τους ερευνητές δεδομένα του Εθνικού Κέντρου Στατιστικών Υγείας των ΗΠΑ για θανάτους από COVID-19 και θανάτους από όλες τις αιτίες που συνέβησαν στις κομητείες των ΗΠΑ από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων με αρχεία για θανάτους από όλες τις αιτίες από το 2013 έως το 2018 όπως και τα πληθυσμιακά δεδομένα από το Γραφείο Απογραφής των ΗΠΑ.
Καταγράφηκε βάσει προτύπου η θνησιμότητα από όλες τις αιτίες, το 2020 ,σε συνάρτηση της θνησιμότητας από όλες τις αιτίες από το 2013 έως το 2018 και των θανάτων οι οποίοι αποδόθηκαν στον COVID-19 το 2020. Ο συντελεστής συσχέτισης των θανάτων από τον COVID-19 με αυτούς από όλες τις αιτίες χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό του ποσοστού των παραπάνω θανάτων που δεν έχουν αποδοθεί στον COVID-19.
Αυτή η μελέτη περιέλαβε 2096 κομητείες με 319,1 εκατομμύρια κατοίκους. Σε αυτό τον πληθυσμό το 11,0% του ήταν χωρίς ασφάλιση υγείας. Το ποσοστό των θανάτων που δεν αποδόθηκε στον COVID-19 ήταν υψηλότερο:
1. στις κομητείες με περισσότερα ανασφάλιστα άτομα (27%) από ό, τι σε κομητείες με λιγότερους ανασφάλιστους.
2 στις κομητείες με μικρότερο αριθμό γιατρών στην πρωτοβάθμια περίθαλψη από ό, τι στις κομητείες με μεγαλύτερο αριθμό γιατρών στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και
3. στις κομητείες στις οποίες αναφέρθηκαν περισσότεροι θάνατοι στο σπίτι και λιγότεροι θάνατοι σε οίκους ευγηρίας από ό, τι σε νομούς στις οποίες αναφέρθηκε το αντίστροφο
Σε αυτή τη διασταυρούμενη μελέτη, ανεξάρτητα των περιορισμών της μελέτης, προέκυψε ότι ένα μεγάλο ποσοστό θανάτων που δεν αποδόθηκε στον COVID-19 αφορούσε τις κομητείες με μειωμένη πρόσβαση του πληθυσμού στις δομές υγείας στην πρωτοβάθμια περίθαλψη (έλλειψη ασφάλισης) και στις κομητείες όπου δηλώθηκαν περισσότεροι θανάτοι στο σπίτι. Η μειωμένη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη μπορεί να εμποδίσει έναν ασθενή να διαγνωσθεί με COVID-19 (λίγα δοκιμαστικά test) , γεγονός που μπορεί να μειώσει την πιθανότητα έγκυρης απόδοσης της αιτίας του θανάτου. Οι κομητείες στις οποίες οι κάτοικοι ήταν πιο πιθανό να πεθάνουν στο σπίτι τους μπορεί να ήταν μέρη όπου έμμεσοι θάνατοι, όπως θάνατοι από υπερδοσολογία ναρκωτικών, ήταν πιο πιθανοί. Ωστόσο, αυτοί οι παράγοντες ήταν πέρα από το πεδίο της μελέτης. Η αιτία θανάτου μπορεί επίσης να είναι λιγότερο εμφανής για τους θανάτους στο σπίτι και οι επαγγελματίες που πιστοποίησαν το θάνατο μπορεί να χρειαστεί να κάνουν υποθέσεις ως προς την αιτία θανάτου με βάση το ιατρικό ιστορικό ενός ασθενούς. Ο θάνατος στο σπίτι μπορεί επίσης να σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα να εμπλακεί ειδικός ερευνών στην πιστοποίηση θανάτου. Οι συγκεκριμένοι ειδικοί έχουν λιγότερη επαγγελματική εκπαίδευση στην πιστοποίηση θανάτου από τους ιατροδικαστές.
Συμπερασματικά η ανάλυση διαπιστώνει σημαντικές διαφορές στην απόδοση αιτίας θανάτου κατά την περίοδο της μελέτης. Η ακριβής διαπίστωση της αιτίας θανάτου μπορεί να αποκρύψει ανθρώπους που κινδυνεύουν περισσότερο από τον COVID-19 και ίσως κι ανθρώπους που αποβιώνουν αδιάγνωστοι εξαιτίας του ιού με τελικό αποτέλεσμα ανεπαρκή μέτρα από την πολιτεία.
