Εμβόλιο JOHNSON & JOHNSON: Ασφάλεια Και Αποτελεσματικότητα

Κωνσταντίνος Νικ. Συρίγος

Όσο περνάει ο καιρός και παρατηρούμε την εξέλιξη της πανδημίας του Κορωνοϊού  Sars-CoV-2, η ανάγκη εμβολιασμού αναδεικνύεται επιτακτικότερη από ποτέ και το παγκόσμιο «οπλοστάσιο» των διαθέσιμων εμβολίων εμπλουτίζεται. Ένα από αυτά είναι το εμβόλιο Ad26.COV2.S της εταιρείας Johnson & Johnson και τα αποτελέσματα των μελετών για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά του δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο έγκριτο περιοδικό  «The New England Journal of Medicine».

Οι ιατροί της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», ενός από τα νοσοκομεία που δέχτηκε το μεγαλύτερο όγκο ασθενών της πανδημίας και ξεκίνησε τους εμβολιασμούς στην Ελλάδα, με επιβλέποντα τον Καθηγητή κο Συρίγο Κωνσταντίνο, παρουσιάζουν συνοπτικά τα δεδομένα της μελέτης αυτής όπως δημοσιεύτηκαν.

Το εμβόλιο Ad26.COV2.S είναι ένα ανα-συνδυασμένο εμβόλιο παρασκευασμένο με φορέα αδενοϊό που περιλαμβάνει ολόκληρο το γονίδιο της πρωτεΐνης Spike του ιού SARS-CoV-2. Σε μία διεθνή, φάσης 3, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη, εντάχθηκαν ασθενείς που θα λάβουν είτε μία δόση (5x1010 ιικά σωματίδια) του εμβολίου είτε εικονικό φάρμακο.

Οι στόχοι της μελέτης ήταν να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έναντι της λοίμωξης COVID-19 μεσαίας βαρύτητας και σοβαρής μορφής, τουλάχιστον 14 και 28 ημέρες μετά τον εμβολιασμό, σε πληθυσμό που είχε ελεγχθεί ως αρνητικός για τον ιό SARS-CoV-2 καθώς και ο έλεγχος της ασφάλειας του εμβολίου.

Ο πληθυσμός της μελέτης συμπεριέλαβε 19.630 συμμετέχοντες που έλαβαν το εμβόλιο και 19.691 που έλαβαν το εικονικό φάρμακο. Το εμβόλιο Ad26.COV2.S φάνηκε ότι προστατεύει από τη μέτρια και σοβαρή νόσο COVID-19 μετά από 14 ημέρες με αποτελεσματικότητα 66,9% και μετά από 28 ημέρες με αποτελεσματικότητα 66,1%.

Αυτό που είναι σημαντικό εύρημα είναι ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου ήταν μεγαλύτερη για την πολύ σοβαρή μορφή της νόσου στις 14 ημέρες 76,7% και στις 28 ημέρες 85,4%.

Επίσης σημαντικό εύρημα είναι το ότι στις 86 από τις 91 περιπτώσεις που μελετήθηκαν στη Νότια Αφρική και που είχαν το στέλεχος 20H/501Y.V2 (Β.1.351 στέλεχος της Νότιας Αφρικής) η αποτελεσματικότητα του εμβολίου ήταν 52% και 64% αντίστοιχα στις 14 και στις 28 ημέρες, ενάντια στην μέτρια και σοβαρή μορφή της νόσου, ενώ για την πολύ σοβαρή μορφή τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 73,1% και 81,7%.

Μελετήθηκαν διάφορες υποομάδες ατόμων και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου φάνηκε να είναι ίδια, ανεξάρτητα από την ηλικία (άνω ή κάτω των 60 ετών) και πιθανές συνυπάρχουσες παθήσεις.

Υπάρχουν και κάποια πρώτα δεδομένα που δείχνουν μία προστασία τουλάχιστον 66% και στην ασυμπτωματική νόσο, κάτι που θα συμβάλλει καίρια και στον περιορισμό της διασποράς του ιού.

Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν παρατηρήθηκαν διαφορετικές ανεπιθύμητες ενέργειες μεταξύ της ομάδας που έλαβε το εμβόλιο και της ομάδας που πήρε το εικονικό φάρμακο, ενώ αναφέρθηκαν 3 θάνατοι στην ομάδα του εμβολίου (κανένας λόγω COVID-19), και 16 στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου (5 λόγω COVID-19).

Συμπερασματικά φαίνεται ότι:

  • Η μία δόση του εμβολίου της εταιρείες Johnson & Johnson προστατεύει από τη σοβαρή λοίμωξη COVID-19 και το θάνατο από αυτήν.
  • Διατηρείται η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έναντι του μεταλλαγμένου στελέχους της Νότιας Αφρικής.
  • Δεν αναφέρονται σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια χορήγησή του. 
  • Υπάρχει η πιθανότητα να έχει δράση και στην ασυμπτωματική νόσο και άρα να συμβάλλει στην μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα και στην περαιτέρω εξάπλωση της πανδημίας.